Ippon Seoi Nage is een afgeleide van een van de meest fundamentele worpen in judo, Seoi Nage. Seoi Nage is vaak de eerste worp die wordt onderwezen in de meeste dojo’s in Japan en over de hele wereld, traditioneel uitgevoerd met een grip op de mouw en revers. De Ippon Seoi-variant verschilt doordat Tori Uke’s arm vasthoudt met de tsuri-te, gebruikmakend van een soort ondergreep. Ippon Seoi Nage, ofwel de “Eenarmige Schouderworp”, is een van de meest iconische en effectieve technieken in judo. Het combineert precisie, balansverstoring en explosieve uitvoering, waardoor het een favoriet is bij alle vaardigheidsniveaus. In deze post zullen we de mechanica, fasen en trainingstips verkennen die nodig zijn om deze tijdloze worp te beheersen.

 

Wat is Ippon-seoi-nage?

Ippon Seoi Nage is een schouderworp waarbij Tori (de persoon die de worp uitvoert) zijn lichaam als hefboom gebruikt om Uke (de tegenstander) over zijn schouder op de mat te werpen. Deze worp is zeer veelzijdig en werkt effectief zowel in competitie als in zelfverdedigingssituaties.

In Nage no Kata wordt Seoi Nage gecategoriseerd als een Te-waza (armtechniek) en wordt uitgevoerd als de tweede worp in de groep. De uitvoering begint met Uke die Tori aanvalt met een gestrekte arm. Wanneer correct uitgevoerd, combineert Ippon Seoi Nage kracht en controle naadloos, wat vaak resulteert in een ippon—een beslissende overwinning in judo.

Het is belangrijk op te merken dat in het moderne competitieve judo Drop Seoi Nage uiterst effectief en populair is vanwege het vermogen om over te gaan in een “Makikomi”—een rolbeweging die de tegenstander op zijn rug dwingt, zelfs wanneer hij al op de grond is. De “drop” verwijst naar Tori die zijn lichaamsgewicht tegen Uke gebruikt door tijdens de worp op zijn knieën te zakken. Deze aanpassing maximaliseert niet alleen de hefboomwerking, maar verhoogt ook de effectiviteit van de worp in situaties met hoge druk.

De biomechanica van Ippon-seoi-nage

Ippon Seoi Nage berust op het gebruik van het hele lichaam om maximale hefboomwerking te genereren, terwijl balans en controle behouden blijven.

Primaire krachten

Tori gebruikt een combinatie van Uke naar voren trekken en liften met de schouder en torso om Uke’s balans te verstoren (kuzushi) terwijl hij hem positioneert over Tori’s lichaam voor de worp. De beste timing om Ippon Seoi Nage uit te voeren is wanneer Uke zichzelf van nature uit balans brengt, vaak tijdens het proberen te grijpen van de revers.

Draai en rotatie

Tori moet snel draaien, zijn heupen en rug onder Uke’s zwaartepunt uitlijnen. Deze uitlijning zorgt ervoor dat de worp kan worden uitgevoerd met minimale inspanning, terwijl de hefboomwerking en kracht worden gemaximaliseerd.

Spierbetrokkenheid

• • Benen: Quadriceps en kuiten leveren de kracht voor de initiële inzet en draai. In de traditionele staande variant van Ippon Seoi Nage spelen de quadriceps een cruciale rol wanneer Tori zijn heupen onder die van Uke brengt en hem vanuit een gehurkte positie optilt.

• • Core: Bij alle varianten zijn de core- en buikspieren, inclusief de obliques, essentieel voor stabiliteit en het overbrengen van kracht tijdens de rotatie.

• • Bovenlichaam: De deltoïden, latissimus dorsi en biceps controleren Uke’s bovenlichaam, behouden de grip en leiden hem door de worp.

 

Fasen van Ippon-seoi-nage

1. 1. Kuzushi: Balansverstoring

Tori gebruikt een combinatie van Uke naar voren trekken en liften met de schouder en torso om Uke’s balans te verstoren (kuzushi) terwijl hij hem positioneert over Tori’s lichaam voor de worp. De beste timing om Ippon Seoi Nage uit te voeren is wanneer Uke zichzelf van nature uit balans brengt, vaak tijdens het proberen te grijpen van de revers.

2. 2. Tsukuri: Positioneren voor de worp

In de Tsukuri-fase draait Tori op de bal van zijn voet en keert 180 graden om zichzelf onder Uke te positioneren. De heupen moeten zich direct onder Uke’s zwaartepunt uitlijnen, terwijl Tori Uke’s arm strak over zijn schouder trekt. Deze stap is cruciaal voor het vestigen van een solide basis voor de worp. Tori moet de draai snel uitvoeren, waarbij hij zorgt voor een precieze uitlijning van zijn heupen en rug onder Uke’s zwaartepunt. Deze uitlijning is essentieel om de worp met minimale inspanning uit te voeren, terwijl de hefboomwerking en kracht worden gemaximaliseerd.

3. 3. Kake: Uitvoeren van de worp

In de Kake-fase gebruikt Tori zijn benen om te tillen en zijn torso om te roteren, waardoor hij Uke over zijn schouder werpt in een soepele, gecontroleerde boog. Het behouden van een stevige grip op Uke’s arm zorgt voor een veilige en nette landing. Indien nodig kan Tori Makikomi uitvoeren, waarbij hij de tegenstander op zijn rug rolt. Deze variant kan echter soms door de scheidsrechter als een Waza-ari worden gescoord, afhankelijk van de uitvoering en impact.

 

Visuele demonstraties

• • Technische analyse: https://www.youtube.com/watch?v=FQnOlCxo4oI

• • In competitie: https://www.youtube.com/watch?v=o-qBMFVW2SE

 

Trainingstips voor Ippon-seoi-nage

• • Beheers de inzet: Een sterke Tsukuri-fase is cruciaal voor deze worp. Oefen het snel draaien terwijl je balans behoudt.

• • Werk aan timing: Ippon Seoi Nage vereist precieze timing om te profiteren van Uke’s voorwaartse beweging. Oefenen met bewegende partners helpt deze vaardigheid te verfijnen.

• • Versterk core en benen: Neem oefeningen op zoals squats, lunges en roterende core-workouts om de explosieve kracht te verbeteren die nodig is voor de worp.

Seoi Nage en zijn variaties zijn uiterst belangrijke technieken, niet alleen om te oefenen voor het uitvoeren van worpen, maar ook om te leren hoe je je ertegen kunt verdedigen. De Seoi Nage-groep behoort tot de meest gebruikte en hoogst scorende technieken in het competitieve judo, ook tijdens de Olympische Spelen van Parijs 2024, volgens officiële gegevens.

Ippon Seoi Nage is meer dan alleen een techniek—het belichaamt de filosofie van judo om door middel van hefboomwerking en techniek brute kracht te overwinnen. De veelzijdigheid en effectiviteit maken het een essentieel onderdeel voor judoka’s van alle niveaus. Het beheersen van deze iconische worp versterkt niet alleen je arsenaal, maar verdiept ook je begrip van de kunst van judo zelf.